Chứng đau nửa đầu liên quan đến rối loạn nội tiết và chuyển hóa: Tổng hợp nghiên cứu

Chứng đau nửa đầu (Migraine), một bệnh mạch máu thần kinh mãn tính được biểu hiện bằng chứng đau đầu tái phát, suy nhược. Triệu chứng đau nửa đầu thường kéo dài từ 4 đến 72 giờ và có thể trở nên trầm trọng. Đau thường ở một bên, kiểu mạch đập, nặng hơn khi gắng sức, kèm theo các triệu chứng như buồn nôn và nhạy cảm với ánh sáng, âm thanh.

Đau nửa đầu có thể dẫn đến các tình trạng liên quan đến nội tiết và chuyển hóa

Các nhà nghiên cứu từ Đại học Torino ở Ý, đã tổng hợp các tài liệu để tìm ra các nghiên cứu đã công bố về mối liên hệ tiềm ẩn của chứng đau nửa đầu với các rối loạn chuyển hóa và nội tiết khác nhau.

Các tác giả cho biết: “Tất cả các nghiên cứu lâm sàng sử dụng xét nghiệm dung nạp glucose đường uống để kiểm tra độ nhạy insulin cho thấy, sau khi nạp glucose, bệnh nhân đau nửa đầu đều trải qua sự gia tăng đáng kể cả nồng độ insulin và glucose trong huyết tương so với nhóm đối chiếu”.

Tuy nhiên, khi bệnh tiểu đường loại 2 (T2D) phát triển, người ta không tìm thấy mối liên quan nào giữa nồng độ glucose và chứng đau nửa đầu. Điều thú vị là bệnh tiểu đường loại 1 (T1D) dường như có tác dụng tích cực đến chứng đau nửa đầu.

Cả béo phì và tăng huyết áp đều có vẻ là những yếu tố nguy cơ gây ra chứng đau nửa đầu chùm và mãn tính. Đồng thời, hội chứng chuyển hóa có liên quan đến chứng đau nửa đầu có tiền triệu (trước đây được gọi là đau nửa đầu do động mạch nền) và làm tăng nguy cơ đau đầu do lạm dụng thuốc. Đã tìm thấy mối liên hệ hai chiều giữa chứng đau nửa đầu và bệnh suy giáp.

Tìm kiếm các rối loạn thần kinh nội tiết đi kèm đau nửa đầu

Tìm theo từ khóa rối loạn chuyển hóa nội tiết, các tác giả tập trung vào các thử nghiệm nhắm vào các tình trạng thần kinh nội tiết như tiểu đường, trọng lượng cơ thể, bệnh tuyến giáp, huyết áp và hội chứng chuyển hóa.

Sau đây là một cái nhìn sâu hơn về những phát hiện dựa trên từng tình trạng:

Kháng insulin

Kháng insulin có liên quan chặt chẽ với cả chứng đau nửa đầu từng cơn và mãn tính.

Một nghiên cứu cho thấy tăng insulin máu ở nhóm tứ phân vị cao nhất có liên quan đến nguy cơ mắc chứng đau nửa đầu cao gấp 5,7 lần so với những người có mức độ ở nhóm thấp nhất.

Mặc dù không phải tất cả các nghiên cứu đều đồng tình, nhưng khi xem xét tổng thể, các tác giả nhận thấy rằng sự khởi phát của chứng đau nửa đầu được đặc trưng bởi sự thay đổi trong phản ứng insulin.

Các tác giả cho biết, mối liên hệ qua lại có ý nghĩa vì các thụ thể insulin được phân bổ dồi dào khắp não.

Một nghiên cứu khác cho thấy rằng việc cung cấp axit alphalipoic (400 mg 2 lần mỗi ngày trong 6 tháng) cho những người mắc chứng đau nửa đầu kháng insulin đã giúp giảm các cơn đau đầu và số ngày điều trị.

Bệnh tiểu đường

Trong khi tình trạng kháng insulin làm tăng nguy cơ mắc chứng đau nửa đầu, thì bệnh tiểu đường loại 2 không có mức độ nghiêm trọng tương tự. Tuy nhiên, bệnh tiểu đường loại 1 có ít liên quan đến biến cố đau nửa đầu hơn. Các chuyên gia thừa nhận rằng không có lý do căn bản nào cho những phát hiện không nhất quán này.

Cân nặng

Mối liên quan giữa béo phì và chứng đau nửa đầu đã được xác nhận trong nhiều nghiên cứu. Trong đó bao gồm một phân tích tổng hợp gần đây gồm 12 thử nghiệm cho thấy nguy cơ mắc chứng đau nửa đầu tăng 27% ở những người mắc bệnh béo phì so với những bệnh nhân tương tự không béo phì.

Kết quả của một thử nghiệm dựa trên dân số chỉ ra rằng tần suất, mức độ nghiêm trọng và các đặc điểm lâm sàng của chứng đau nửa đầu tăng dần khi trọng lượng cơ thể tăng.

Chưa hết, những người có chỉ số khối cơ thể dưới mức cân nặng khỏe mạnh có nguy cơ mắc chứng đau nửa đầu tăng 13% so với những người có cân nặng khỏe mạnh.

Vậy liệu giảm cân có thể giúp ích không? Bác sĩ Rena R. Wing, giáo sư tâm thần học và hành vi con người tại Trường Y Alpert thuộc Đại học Brown và giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kiểm soát Cân nặng & Bệnh tiểu đường tại Bệnh viện Miriam ở Providence, Rhode Island (Mỹ) và nhóm của cô đã báo cáo rằng can thiệp giảm cân bằng hành vi là hiệu quả nhưng giáo dục về chứng đau nửa đầu ở những phụ nữ trong độ tuổi sinh sản được theo dõi trong 16 tuần cũng có hiệu quả.

Ngoài ra, chứng đau nửa đầu cũng giảm nhiều hơn ở những người trải qua phẫu thuật giảm cân so với can thiệp giảm cân hành vi hàng tháng.

Tăng huyết áp

Theo Rainero và cộng sự, bất kỳ mối liên hệ nào giữa huyết áp tăng và tỷ lệ mắc chứng đau nửa đầu tăng lên vẫn chưa rõ ràng. Tuy nhiên, các chuyên gia suy đoán rằng nếu được xác nhận, các cơ chế có thể được xem xét bao gồm các yếu tố môi trường, các yếu tố sinh học chung hoặc một lỗ hổng di truyền phổ biến.

Hội chứng chuyển hóa (MetS)

Một nghiên cứu cho biết, những người mắc hội chứng chuyển hóa và chứng đau nửa đầu kèm triệu chứng có nguy cơ đau đầu cao hơn so với những người không mắc bệnh chuyển hóa.

Một nghiên cứu khác cũng báo cáo tỷ lệ đau nửa đầu mãn tính cao hơn ở những phụ nữ mắc hội chứng chuyển hóa, thậm chí đối với những bệnh nhân mắc bệnh đi kèm được phát hiện bị đau đầu do lạm dụng thuốc đau nửa đầu, nguy cơ thậm chí còn cao hơn.

Các chuyên gia cho rằng việc sử dụng thuốc giảm đau quá mức dường như có liên quan đến khả năng những bệnh nhân này phát triển MetS cao hơn.

Bệnh tuyến giáp

Nghiên cứu đánh giá mối liên quan giữa bệnh suy giáp và chứng đau nửa đầu đã có từ năm 1998 nhưng các nhà nghiên cứu lại quan tâm đến việc tìm hiểu sâu hơn về mối quan hệ có thể có này. Ví dụ, những phát hiện từ các nghiên cứu gần đây hơn cho thấy mối liên hệ hai chiều.

Trong một nghiên cứu, bệnh nhân đau nửa đầu có nguy cơ phát triển bệnh suy giáp tăng 41% và trong một nghiên cứu về bệnh nhân hiện đang bị suy giáp, các chuyên gia phát hiện ra rằng 60% những người này đáp ứng các tiêu chí về chứng rối loạn đau nửa đầu.

Chứng đau nửa đầu liên quan đến rối loạn nội tiết và chuyển hóa

Các nhà nghiên cứu kết luận, trong khi nhiều nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa chứng đau nửa đầu và các rối loạn nội tiết và chuyển hóa, nhưng vẫn cần làm sáng tỏ thêm các nguyên nhân và cơ chế hoạt động giải thích mối quan hệ qua lại giữa chứng đau nửa đầu với các tình trạng nội tiết và chuyển hóa.

Tuy nhiên, nghiên cứu này gợi ý rõ ràng rằng insulin có thể điều chỉnh một số chức năng của não như trao đổi chất và hành vi tạo động lực.

Trong khi đó, dựa trên kết quả tích lũy của phân tích tổng hợp này, các tác giả gợi ý rằng các bác sĩ lâm sàng có thể gợi ý cho bệnh nhân tăng cường hoạt động thể chất, đạt được mức giảm cân ở mức vừa phải nếu thích hợp và quản lý các yếu tố nguy cơ tim mạch để ngăn ngừa và cải thiện chứng đau nửa đầu.

Số lượng mối liên quan giữa chứng đau nửa đầu và các bệnh đi kèm không làm Tiến sĩ Simms ngạc nhiên. Ông cho biết: “Chứng đau nửa đầu là do nhiều yếu tố. Chúng tôi chưa hiểu đầy đủ về điều đó, vì vậy tính kỹ lưỡng của quá trình xem xét chắc chắn sẽ bổ sung thêm xác nhận liên quan đến tình trạng kháng insulin như một yếu tố liên quan đến độ nhạy cảm với chứng đau nửa đầu.”

"Nghiên cứu này tóm tắt bằng chứng ủng hộ việc ghi nhớ toàn bộ phương pháp trao đổi chất khi điều trị cho những bệnh nhân mắc bất kỳ tình trạng nào liên quan đến nội tiết vì một số yếu tố này sẽ ảnh hưởng đến kết quả của bệnh nhân mắc chứng đau nửa đầu."

Kiểm tra bệnh nhân đau nửa đầu về tình trạng kháng insulin

Tiến sĩ Simms cho biết thêm, những phát hiện này đưa ra lời khuyên cho các bác sĩ chăm sóc sức khỏe "tích cực hơn trong việc chẩn đoán và điều trị tình trạng kháng insulin", "không chỉ là 'tình trạng tiền tiểu đường' mà còn là một bệnh lý đã ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người dân." bệnh nhân của chúng tôi."

"Nguyên nhân của bệnh đau nửa đầu có nhiều yếu tố, như đánh giá này và các nghiên cứu khác cho thấy, bao gồm cả các thành phần di truyền. Mặc dù chúng tôi không thể chữa khỏi chứng đau nửa đầu của bệnh nhân nhưng chúng tôi chắc chắn có thể giúp cuộc sống của họ tốt hơn nhiều."

Bác sĩ B. Lee Peterlin, giám đốc Phòng khám Đau đầu tại Penn Medicine Lancaster General Health đánh giá cao mối quan hệ qua lại giữa chứng đau nửa đầu và rối loạn nội tiết và chuyển hóa. Bà cũng cho rằng, độ nhạy insulin bị suy giảm từ lâu đã có liên quan đến chứng đau nửa đầu, "và chúng tôi biết nguyên nhân chính gây ra chứng đau nửa đầu là nhịn ăn."

Bác sĩ còn cho biết, những phát hiện từ việc xem xét tài liệu này cho thấy rằng những người mắc chứng đau nửa đầu "không thích ứng tốt với những thay đổi lớn trong cách cơ thể họ hoạt động". Điều này có thể bao gồm sự thay đổi lượng đường trong máu, và biến động về trọng lượng cơ thể.

Nhìn chung, theo bác sĩ Peterlin, chứng đau nửa đầu ''không phải là một chứng rối loạn đơn lẻ mà có tác động từ các cơ chế bệnh nội tiết và chuyển hóa khác." Như vậy, giá trị của đánh giá này là các bằng chứng đã được tập hợp lại một cách chính xác, bao gồm các lĩnh vực được trích dẫn là cần thêm thông tin.