Dấu hiệu thoát vị đĩa đệm cột sống: Từ nhẹ tới nặng

Thoát vị đĩa đệm cột sống là gì?

Cột sống được tạo thành từ một loạt xương (đốt sống) xếp chồng lên nhau. Từ trên xuống dưới, cột bao gồm bảy xương ở cột sống cổ, 12 xương ở cột sống ngực và năm xương ở cột sống thắt lưng, cuối cùng là xương cùng và xương cụt tạo thành cần trụ chính nâng đỡ phần trên của cơ thể.

Các đốt sống được xếp lên nhau bằng một đĩa đệm. Các đĩa đệm có chức năng bảo vệ các đốt sống bằng cách hấp thụ các xung lực từ hoạt động hàng ngày như đi bộ, nâng vật nặng và vặn người, tạo sự dẻo dai và linh hoạt cho phần thân trên của cơ thể.

Mỗi đĩa đệm được cấu tạo từ 2 thành phần chính, bao gồm: phần mềm bên trong gọi là Nhân nhầy và vòng ngoài bảo vệ được gọi là Bao xơ. Các chấn thương hoặc sự thoái hóa của đĩa đệm có thể khiến bao xơ bị nứt, vỡ và nhân nhầy rò rỉ ra ngoài, hoặc thậm chí toàn bộ đĩa đệm bị lệch khỏi vị trí ban đầu. Điều này được mô tả là tình trạng trượt đĩa đệm cột sống hoặc thoát vị đĩa đệm cột sống.

Người bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống thường phải chịu đựng những cơn đau gây ảnh hưởng lớn tới cuộc sống sinh hoạt thường ngày.

Nếu đĩa đệm bị trượt và chèn ép một trong các dây thần kinh cột sống, bệnh nhân cũng có thể bị tê và đau dọc theo dây thần kinh bị ảnh hưởng. Trong trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân có thể phải phẫu thuật để loại bỏ hoặc sửa chữa đĩa đệm bị trượt.

Các dấu hiệu thoát vị đĩa đệm cột sống

Chúng ta có thể bị trượt đĩa đệm ở bất kỳ phần nào của cột sống, từ cổ đến lưng dưới. Phần lưng dưới là một trong những khu vực thường xuyên bị thoát vị đĩa đệm cột sống.

Cột sống của chúng ta là một mạng lưới phức tạp của các dây thần kinh và mạch máu, do vậy, khi đĩa đệm bị trượt có thể gây áp lực lên các dây thần kinh và cơ xung quanh nó và gây ra các tình trạng bệnh lý khác nhau với mức độ nghiêm trọng khác nhau.

Các dấu hiệu thoát vị đĩa đệm cột sống bao gồm:

- Đau, tê: Thường xuất hiện phổ biến ở một bên cơ thể

- Cơn đau lan đến cánh tay hoặc chân

-Cơn đau trầm trọng hơn về đêm hoặc khi cử động

- Cơn đau trầm trọng hơn khi đứng hoặc ngồi

- Bị đau khi đi bộ quãng đường ngắn

- Yếu cơ không rõ nguyên nhân

- Ngứa ran, đau nhức hoặc nóng rát ở vùng bị ảnh hưởng

Các dấu hiệu thoát vị đĩa đệm cột sống có thể biểu hiện ra ngoài tùy theo tình trạng bệnh lý của từng người.

Khi xuất hiện những ấu hiệu thoát vị đĩa đệm cột sống như cơn đau dẫn đến tê hoặc ngứa ran và ảnh hướng tới khả năng kiểm soát cơ bắp, hãy lập tức tới thăm khám tại các cơ sở y tế uy tín, bởi đây là những triệu chứng nghiêm trọng.

Nguyên nhân nào dẫn tới thoát vị đĩa đệm cột sống?

Thoát vị đĩa đệm cột sống xảy ra khi bao xơ bị tổn thương hoặc rách và khiến phần nhan nhầy bên trong rò rỉ ra ngoài. Điều này có thể gây nên bởi sự thoái hóa do tuổi tác. Bên cạnh đó, một số chuyển động nhất định cũng có thể gây trượt đĩa đệm cột sống.

Cụ thể, đĩa đệm có thể trượt khỏi vị trí khi bạn vặn hoặc xoay lưng để nâng một vật. Nâng một vật nặng có thể gây áp lực lớn lên lưng dưới, dẫn đến thoát vị đĩa đệm cột sống. Nếu làm một công việc đòi hỏi nhiều sức lực và phải nâng vác nhiều, bạn có thể có nguy cơ bị thoát vị đĩa đệm cao hơn.

Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, những người thừa cân cũng có nguy cơ bị thoát vị đĩa đệm cột sống cao vì đĩa đệm của họ phải liên tục chịu áp lực cao từ trọng lượng cơ thể. Cơ bắp yếu và lối sống ít vận động cũng có thể góp phần vào sự phát triển của tình trạng trượt đĩa đệm.

Khi già đi, chúng ta cũng có nguy cơ cao bị thoát vị đĩa đệm cột sống. Điều này là do đĩa đệm bị hao hụt phần chất lỏng theo thời gian và bị xẹp xuống . Kết quả là chúng có thể trượt ra khỏi vị trí dễ dàng hơn. Chúng phổ biến ở nam giới hơn nữ giới.

Có thể chẩn đoán thoát vị đĩa đệm cột sống bằng cách nào?

Khi tới thăm khám tại các cơ sở y tế, đầu tiên bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra thể chất. Họ sẽ tìm kiếm nguồn gốc của cơn đau và sự khó chịu của bạn.

Điều này sẽ liên quan đến việc kiểm tra chức năng thần kinh và sức mạnh cơ bắp của bạn và liệu bạn có cảm thấy đau khi di chuyển hoặc chạm vào vùng bị ảnh hưởng hay không.

Bác sĩ cũng sẽ hỏi bạn về tiền sử bệnh và các triệu chứng của bạn. Họ sẽ quan tâm đến thời điểm xuất hiện các triệu chứng lần đầu tiên và những hoạt động nào khiến cơn đau của bạn trở nên trầm trọng hơn.

Tiếp đó, các xét nghiệm hình ảnh có thể được đề xuất nhằm giúp bác sĩ xem xét cụ thể tình trạng xương và cơ cột sống của bạn, từ đó xác định bất kỳ khu vực bị tổn thương nào. Các xét nghiệm hình ảnh thường được thực hiện để chẩn đoán thoát vị đĩa đệm cột sống bao gồm: Chụp X-Quang, Chụp CT, chụp MRI.

Có những trường hợp, bác sĩ có thể kết hợp tất cả các phương pháp xét nghiệm hình ảnh này để xác định nguyên nhân gây đau, yếu hoặc khó chịu của bạn.

Các dấu hiệu biến chứng nghiêm trọng của thoát vị đĩa đệm cột sống

Thoát vị đĩa đệm cột sống nghiêm trọng nếu không được điều trị sớm có thể dẫn đến tổn thương dây thần kinh vĩnh viễn. Trong một số trường hợp rất hiếm, đĩa đệm bị trượt có thể cắt đứt các xung thần kinh đến dây thần kinh đuôi ngựa ở lưng dưới và chân của bạn. Nếu điều này xảy ra, bênh nhân có thể mất kiểm soát trong vấn đề đại tiện và tiểu tiện.

Một biến chứng lâu dài khác được gọi là Hội chứng yên ngựa. Trong trường hợp này, đĩa đệm bị trượt sẽ chèn ép các dây thần kinh và khiến bệnh nhân bị mất cảm giác ở đùi trong, mặt sau của chân và xung quanh trực tràng.

Mặc dù các triệu chứng của thoát vị đĩa đệm cột sống có thể cải thiện nhưng chúng cũng có thể trở nên trầm trọng hơn. Nếu bạn tình trạng bệnh bắt đầu gây ảnh hưởng lớn tới hoạt động sinh hoạt và công việc thường ngày, hãy sớm tới gặp bác sĩ và tiến hành điều trị sớm.

Thoát vị đĩa đệm cột sống nên được điều trị như thế nào?

Các phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống có thể trảo dài từ các phương pháp bảo tồn đến phẫu thuật. Việc điều trị thường phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng mà bạn đang gặp phải và mức độ trượt khỏi vị trí của đĩa đệm.

Hầu hết mọi người có thể giảm đau cơn đau thoát vị đĩa đêm bằng các chương trình tập thể dục kéo dãn cơ và tăng cường sức mạnh cho lưng và các cơ xung quanh. Chuyên gia vật lý trị liệu có thể đề xuất các bài tập giúp tăng cường sức mạnh cho lưng đồng thời giảm đau.

Mặc dù bạn có thể muốn kiềm chế mọi hoạt động thể chất khi đang cảm thấy đau hoặc khó chịu do trượt đĩa đệm, nhưng điều này có thể dẫn đến yếu cơ và cứng khớp. Thay vào đó, hãy cố gắng duy trì hoạt động tích cực nhất có thể thông qua các hoạt động kéo giãn hoặc tác động thấp như đi bộ.

Dùng thuốc giảm đau không kê đơn và tránh nâng vật nặng và các tư thế đau đớn cũng có thể hữu ích.

Nếu cơn đau do trượt đĩa đệm không đáp ứng với các phương pháp điều trị không kê đơn, bác sĩ có thể kê đơn thuốc mạnh hơn. Bao gồm:

- Thuốc giãn cơ để giảm co thắt cơ

- Thuốc giảm đau thần kinh như gabapentin hoặc duloxetine

Ngoài ra, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật nếu các triệu chứng của bạn không giảm bớt sau sáu tuần hoặc nếu đĩa đệm bị trượt ảnh hưởng đến chức năng cơ. Bác sĩ phẫu thuật có thể loại bỏ phần đĩa đệm bị hư hỏng hoặc trượt mà không cần tháo toàn bộ đĩa đệm. Đây được gọi là phẫu thuật cắt bỏ đĩa đệm vi mô.

Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, bác sĩ có thể thay đĩa đệm cột sống bị thoát vị bằng đĩa đệm nhân tạo. Hoặc, bác sĩ cũng sẽ đề xuất thực hiện tháo đĩa đệm ra và hợp nhất các đốt sống nhằm giúp gia tăng sự ổn định cho cột sống của bạn.

Làm thế nào để ngăn ngừa thoát vị đĩa đệm cột sống?

Không thể ngăn ngừa hoàn toàn bệnh lý này xảy ra, tuy nhiên, chúng ta hoàn toàn có thể hạn chế nguy cơ thoát vị đĩa đệm cột sống bằng các cách như:

- Thực hiện việc nâng vác đúng kỹ thuật: Cong đầu gối thay vì cong lưng để đỡ đồ vật

- Duy trì cân nặng phù hợp

- Không ngồi lâu trong một tư thế, nếu phải ngồi liên tục tại một vị trí, hãy thường xuyên vươn vai và đứng dậy để giải tỏa áp lực cho cột sống

- Thường xuyên thực hiện các bài vận động tăng cường cơ bắp vùng lưng, chân và bụng để gia tăng sự hỗ trợ cho cột sống.

Dấu hiệu thoát vị đĩa đệm có thể dễ bị nhầm lẫn với các tình trạng bệnh lý khác, do đó, nếu có biểu hiện nghi vấn, người bệnh nên thực hiện thăm khám với bác sĩ chuyên môn để phát hiện và điều trị kịp thời.