Đau đầu do viêm não vô khuẩn có nguy hiểm không?

Viêm màng não vô khuẩn là gì?

Não và tủy sống được bao phủ bởi ba lớp mô gọi là màng não. Khoang dưới nhện nằm giữa lớp giữa và lớp trong của màng não. Không gian này chứa dịch não tủy, chảy qua màng não, lấp đầy các khoảng trống trong não và giúp đệm não và tủy sống.

Viêm màng não vô khuẩn là một loại viêm màng não vô trùng (viêm màng não do một nguyên nhân khác không phải vi khuẩn thường gây ra viêm màng não cấp tính).

Nguyên nhân gây viêm màng não vô khuẩn

Viêm màng não vô khuẩn thường do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra.

- Virus: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, đặc biệt là các loại enterovirus như coxsackie và echovirus. Ngoài ra, các virus khác như virus herpes simplex (HSV-2), virus varicella-zoster (VZV), và virus quai bị cũng có thể gây ra viêm màng não vô khuẩn.

- Nấm và ký sinh trùng: Mặc dù ít phổ biến hơn, nhưng một số loại nấm và ký sinh trùng cũng sẽ trở thành tác nhân gây viêm màng não vô khuẩn.

- Các bệnh lý không nhiễm trùng: Một số bệnh lý như hội chứng Behçet, hội chứng Sjögren, hoặc các phản ứng với thuốc và vắc-xin cũng có thể gây ra tình trạng này

Bên cạnh đó, việc sử dụng thuốc cũng có thể gây ra tình trạng viêm màng não vô khuẩn. Các loại thuốc này bao gồm thuốc chống viêm không steroid (NSAID) và một số loại kháng sinh. Viêm màng não vô khuẩn do NSAID xảy ra ở những người bị rối loạn tự miễn dịch như viêm khớp dạng thấp hoặc bệnh lupus ban đỏ hệ thống (lupus).

Đau đầu do viêm não vô khuẩn là triệu chứng điển hình

Đau đầu là một trong những triệu chứng điển hình của viêm màng não vô khuẩn. Ngoài đau đầu, các triệu chứng khác có thể bao gồm sốt, gáy cứng, buồn nôn và nôn. Khi bệnh tiến triển nặng, người bệnh có khả năng cao bị hôn mê.

Những đối tượng nào có tỷ lệ mắc viêm màng não vô khuẩn cao?

Các nghiên cứu cho thấy, trẻ em là đối tượng có nguy cơ bị viêm màng não vô khuẩn cao hơn người lớn.

Bên cạnh đó, nam giới cũng được chỉ ra có tỷ lệ bị viêm màng não vô khuẩn cao gấp 3 lần do với nữ giới.

Viêm màng não vô khuẩn thường bùng phát mạnh mẽ nhất vào mùa hè và các khu vực có khí hậu ôn đới.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc viêm màng não vô khuẩn bao gồm:

- Hệ thống miễn dịch yếu hoặc đã bị tổn thương (thường là bệnh nhân có tiền sử bị HIV, bị ung thư hoặc đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch)

- Có lịch sử dịch tễ tiếp cúc với các nguồn bệnh truyền nhiễm gây viêm màng não

- Bị chấn thương đầu, chấn thương sọ não hoặc chấn thương tủy sống

- Người nghiện thức uống chứa cồn

Chẩn đoán bệnh viêm não vô khuẩn như thế nào?

Khi thấy các biểu hiện đau đầu, cứng cổ, đặc biệt là kèm theo sốt, bác sĩ sẽ nghi ngờ bạn đang bị bệnh viêm màng não. Sau đó, bác sĩ có thể thực hiện các bài kiểm tra để xác định tình trạng viêm màng não có phải do vi khuẩn hay không và cần điều trị ngay lập tức hay không thông qua các phương pháp:

Chụp CT hoặc MRI

Chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI): Biện pháp này thường được thực hiện trước tiên nếu bác sĩ nghi ngờ rằng áp lực trong hộp sọ tăng lên hoặc nguyên nhân là do u não hoặc khối u khác trong não.

Nếu chụp CT hoặc chụp MRI và phát hiện áp lực nội sọ tăng cao, việc chọc dò tủy sống có thể gây ra chứng thoát vị não và đe dọa tính mạng người bệnh. Chỉ sau khi áp lực trong hộp sọ giảm xuống hoặc nếu không phát hiện thấy khối u nào, việc chọc dò tủy sống mới được thực hiện.

Chọc dò tủy sống

Đây là biện pháp sử dụng một cây kim đâm vào phần thắt lưng để lấy mẫu dịch não tủy và đem mẫu đi phân tích nhằm tìm ra nguyên nhân gây bệnh.

Mẫu dịch não tủy được gửi đến phòng thí nghiệm để kiểm tra và phân tích. Lượng đường và protein cũng như số lượng và loại tế bào bạch cầu trong chất lỏng sẽ được xác định cụ thể.

Chất lỏng được nuôi cấy để kiểm tra vi khuẩn và do đó loại trừ hoặc xác nhận bệnh viêm màng não do vi khuẩn.

Viêm màng não vô khuẩn có thể xảy ra khi chất lỏng chứa quá nhiều tế bào bạch cầu (biểu thị tình trạng viêm) và không chứa bất kỳ vi khuẩn nào. Sau đó, các xét nghiệm khác được thực hiện để xác định các sinh vật truyền nhiễm khác ngoài vi khuẩn, chẳng hạn như vi rút và nấm trong dịch não tủy.

Viêm màng não vô khuẩn có thể xảy ra nếu người bệnh bị rối loạn hoặc dùng thuốc có thể gây viêm màng não và các triệu chứng cũng như kết quả xét nghiệm của người đó không cho thấy nguyên nhân là do nhiễm trùng.

Các cách điều trị đau đầu do viêm não vô khuẩn

Về cơ bản, để điều trị đau đầu do viêm não vô khuẩn, người bệnh cần được giải quyết các nguyên nhân gây nên bệnh viêm não vô khuẩn.

Theo đó, nếu người bệnh bị viêm não vô khuẩn ở mức độ nặng, bác sĩ sẽ bắt đầu điều trị ngay mà không cần đợi kết quả xét nghiệm để xác định nguyên nhân.

Điều trị bằng thuốc kháng sinh, được dùng cho đến khi bác sĩ chắc chắn rằng những người này không bị viêm màng não do vi khuẩn, bởi nếu không được điều trị sớm, trong trường hợp người bệnh bị viêm não nhiễm khuẩn, các diễn biến bệnh nặng có thể nhanh chóng gây tổn thương não vĩnh viễn hoặc tử vong.

Sau khi xác định được nguyên nhân, bác sĩ sẽ điều trị nguyên nhân tương ứng. Cụ thể, nếu viêm màng não vô khuẩn gây nên do Herpes simplex, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc khám virus như Acyclovir. Nếu viêm màng não do nấm, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc kháng nấm như Fluconazole.

Steroid được sử dụng như điều trị bổ trợ để giảm phản ứng viêm. Chỉ định Dexamethasone đã được chứng minh là làm giảm xuất hiện các biến chứng nặng.

Triệu chứng đau đầu do viêm não vô khuẩn có thể được điều trị bằng các thuốc như Paracetamol và Ibuprofen. Các dược phẩm này cũng sẽ được dùng đồng thời để cắt sốt cho bệnh nhân.

Nếu viêm màng não do thuốc gây ra thì người bệnh sẽ được khuyến nghị ngừng dùng thuốc hoặc nếu cần thiết thì thay thế bằng một loại thuốc không gây viêm màng não vô khuẩn.

Có thể phòng tránh viêm màng não vô khuẩn không?

Trên thực tế, chúng ta có thể hoàn toàn phòng ngừa nguy cơ bị viêm màng não vô khẩn thông qua việc đảm bảo lối sống lành mạnh và sạch sẽ.

Cụ thể, nên ngủ đủ giấc, ăn đủ bữa, chăm chỉ vận động. Đồng thời, bạn cũng nên xây dựng những thói quen đơn giản để phòng bệnh như:

- Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng

- Che miệng và mũi khi hắt hơi

- Thường xuyên vệ sinh không gian sinh hoạt

- Tránh tiếp xúc với người mang nguồn bệnh

- Không sử dụng và tiếp cúc với nước bị ô nhiễm

- Hạn chế ăn đồ sống và tái

- Sử dụng các biện pháp phòng tránh côn trùng cắn

Như vậy, có thể thấy đau đầu là một trong những biểu hiện điển hình của người mắc bệnh viêm não vô khuẩn. Để điều trị đau đầu do viêm não vô khuẩn, bác sĩ thường sẽ cho người bệnh sử dụng Paracetamol và Ibuprofen để giảm đau.